Bij een allergische reactie komt histamine vrij. Histamine is een stof die o.a. jeuk veroorzaakt en de kleine bloedvaten in de huid doet uitzetten waardoor de huid rood wordt en er jeukende bultjes (oedeem) kunnen ontstaan.
Om de werking van histamine tegen te gaan kunnen antihistaminica gebruikt worden. Hoewel de wetenschappelijke wereld de rol van antihistaminica bij eczeem regelmatig ter discussie stelt, worden antihistaminica veel voorgeschreven bij eczeem en lijken ze bij sommige patiënten goed te werken, zeker als ze aangetoonde allergieën hebben.
De reden voor scepsis omtrent het gebruik van antihistaminica bij eczeem, is dat aan specifieke jeuk bij eczeem niet altijd een allergische reactie ten grondslag ligt.
Versuffend?
Grofweg kunnen antihistaminica in twee soorten worden ingedeeld, versuffend en niet versuffend. De versuffende werking hoeft niet altijd nadelig te zijn, want met name bij nachtelijke jeuk en problemen met slapen kunnen ze een uitkomst zijn.
Antihistaminica - maar niet alle - kunnen voorgeschreven worden vanaf 6 maanden. Zie onderstaande tabel. Van deze aangegeven minimumleeftijd kunnen dermatologen, allergologen en kinderartsen na overleg afwijken.
Gebruik
Antihistaminica zijn over het algemeen heel veilige geneesmiddelen, die niet verslavend zijn en waarbij zelden gewenning optreed. Antihistaminica kunnen zowel ad-hoc als chronisch worden gebruikt.
Ad-hoc kun je een antihistaminicum gebruiken om een allergische reactie te voorkomen, bijvoorbeeld 2 uur innemen voordat je op bezoek gaat bij iemand die huisdieren heeft waarvoor u allergisch bent, of op het moment dat een reactie optreedt, bijvoorbeeld als je in aanraking komt met iets waarvoor je allergisch bent.
Je kunt antihistaminica ook chronisch gebruiken, bijvoorbeeld bij een allergie voor huismijt, tijdens het pollenseizoen, of als je merkt dat je minder jeuk heeft als je ze gebruikt. Ben je allergisch voor pollen en grassen, begin dan met innemen van antihistaminica ruim vóórdat het gras- of pollenseizoen begint.
In onderstaand overzicht staan de orale antihistaminica, die dus al siroop (kinderen) of tabletten wordt ingenomen. Voor allergische oogklachten zijn er ook oogdruppels met antihistaminica. Die zijn niet in het overzicht opgenomen.
Overzicht orale antihistaminica
Stofnaam | Merknaam | Versuffend (1 | Vanaf (2 |
Alimemazine | Nedeltran | Wel | 2 jaar |
Cetirizine (3 | Zyrtec | Niet | 1 jaar |
Levocetirizine | Xyzal | Niet | 1 jaar |
Loratadine (3 | Claritine | Niet | 2 jaar |
Desloratadine | Aerius | Niet | 1 jaar |
Clemastine | Tavegyl | Wel | 12 jaar (vanaf 1 maand bij anafylaxie) |
Dimetindeen | Fenistil | Wel | 1 jaar |
Ebastine | Kestine | Niet | 12 jaar |
Fexofenadine | Telfast | Niet | 6 jaar |
Hydroxyzine | Atarax | Wel | 1 jaar |
Ketotifen | Zaditen | Wel | 6 maanden |
Promethazine | nvt | Wel | 2 jaar |
- De kwalificatie versuffend is gebaseerd op de mogelijke invloed van het middel op het centraal zenuwstelsel. Men hoeft het middel niet persé als versuffend te ervaren. Sommige patiënten worden ook suf van 'niet-versuffende' antihistaminica. Soms hangt het dus af van het individu.
- Vanaf volgens de informatie uit het Farmacotherapeutisch Kompas januari 2017.
- Cetirizine en loratadine zijn vrij verkrijgbaar en worden alleen vergoed bij chronisch gebruik. In dat geval dient de arts op het recept te vermelden dat het om chronisch gebruik gaat (meer dan 6 maanden per jaar, CG op het recept vermelden).
Bijwerkingen
Antihistaminica worden over het algemeen goed verdragen. Toch kunnen ze bijwerkingen geven. De meest gemelde bijwerkingen zijn sufheid of vermoeidheid. Bij kinderen moet juist gelet worden op hyperactiviteit en agitatie; in dat geval moet de dosis worden verminderd of moet er gestopt worden: overleg met de arts. Bij baby's en zeer jonge kinderen (< 1-2 jaar) moet je voorzichtig zijn in verband met een vermoeden op wiegendood. Raadpleeg dus altijd een arts, ook als je de vrij verkrijgbare antihistaminica wil gaan gebruiken.
Vind je onze informatie handig en wil je een bijdrage leveren aan de VMCE?
Doneer hier