Wat is upadacitinib?
Upadacitinib (merknaam Rinvoq®) is een medicijn dat heel specifiek de afweer remt. Het middel is goedgekeurd voor gebruik bij constitutioneel eczeem voor 12 jaar en ouder. Het wordt ook gebruikt voor de aandoeningen reumatoïde artritis, artritis psoriatica en spondylitis ankylopoetica.
Upadacitinib komt in de vorm van een pil per dag. De standaarddosis voor volwassenen is 15mg of 30mg. Voor kinderen van 12-18 jaar (>30 kilogram) en ouderen (>65 jaar) is de dosis 15mg per dag.
Het middel wordt over het algemeen goed verdragen. De meest voorkomende bijwerkingen zijn bovenste luchtweginfecties, acne, herpes simplex infecties en hoofdpijn.
Upadactinib is een zogenoemd duur medicijn dat via de ziekenhuizen wordt verstrekt en vergoed.
Voor wie?
Upadactinib is bedoeld voor mensen van 12 jaar en ouder, met matig tot ernstig constitutioneel eczeem, die met zalftherapie niet het gewenste effect kunnen bereiken. Dus patiënten die in aanmerking komen voor systemische behandeling (pillen/injecties).
Voorwaarden 12-17 jaar
Upadacitinib is bedoeld voor kinderen van 12-17 jaar met matig tot ernstig eczeem, dat met zalftherapie onvoldoende kan worden behandeld. Of waarbij het niet mogelijk is om de zalftherapie met hormoonzalven af te bouwen naar een veilig onderhoudsschema.
Dermatologenvereniging NVDV adviseert om deze behandeling bij patiënten van 12-17 jaar alleen te starten in een expertisecentrum voor eczeem bij kinderen. Dat zijn: UMC Amsterdam (locatie AMC), UMC Utrecht (WKZ), Erasmus MC, UMC Groningen, Radboudumc Nijmegen en Maastricht UMC.
Dat betekent dat kinderen die onder behandeling zijn in een ander centrum/ziekenhuis voor deze behandeling moeten worden doorverwezen naar één van deze centra.
Ook adviseert de NVDV dat deze patiënten goed worden gevolgd en dat deze behandeling wordt vastgelegd in een daarvoor bedoeld register, zoals BioDay of TREAT NL.
De behandeling kan na de periode van een jaar door de eigen, verwijzende dermatoloog weer worden overgenomen, mits hij/zij dezelfde gegevens blijft aanleveren voor de landelijke registratie.
Voorwaarden 18 jaar en ouder
- Het ziekenhuis/behandelcentrum geeft aantoonbaar instructie en begeleiding bij zalftherapie door verpleegkundigen en/of doktersassistenten middels aparte spreekuren.
- De dermatoloog heeft ervaring met het voorschrijven en monitoren van minstens twee van de volgende immunosuppressiva: ciclosporine, azathioprine, methotrexaat, mycofenalaat mofetil (MMF)/mycofenolzuur (MPA).
- Het ziekenhuis/behandelcentrum/dermatoloog is bereid het effect van de behandeling te volgen en vast te leggen in het dossier.
- Het eczeem is niet goed genoeg onder controle ondanks optimale zalftherapie én een periode van minimaal 4 maanden behandeling met een of meer orale immunosuppressiva (ciclosporine, azathioprine, methotrexaat, mycofenolaat mofetil/mycofenolzuur) in een afdoende dosis, tenzij er contra-indicaties zijn voor of bijwerkingen zijn van deze middelen.
Mogelijk bijwerkingen
Het middel wordt over het algemeen goed verdragen. De meest voorkomende bijwerkingen zijn bovenste luchtweginfecties, acne, herpes simplex infecties en hoofdpijn.
Voorzorgsmaatregelen
Bij mensen met eczeem van 65 en ouder, of die (een verhoogd risico op) hart- en/of vaatziekten hebben, of (een verhoogd risico op) kanker hebben (gehad), moet bij het voorschrijven van dit middel tussen arts en patiënt worden overlegd wat de beste behandeling is.
Controles
Bij het gebruik van upadacitinib vinden regelmatig controles plaats, waaronder ook bloedonderzoek. In het begin is dat elke vier weken, na drie maanden kan dat elke drie tot zes maanden.
Als upadacitinib na 12 weken niet voldoende blijkt te werken, dan moet stoppen met deze behandeling worden overwogen.
Nadere informatie
Mocht je vragen hebben over upadacitinib, dan is jouw dermatoloog hiervoor het eerste aanspreekpunt.
Zie ook de informatie over upadacitinib op de Geneesmiddelen Informatiebank en Apotheek.nl.
Verantwoording
Bovenstaande tekst is gebaseerd op het standpunt van de dermatologenvereniging NVDV over abrocitinib en de voorzorgsmaatregelen van het Europees Medicijn Agentschap.
Vind je onze informatie handig en wil je een bijdrage leveren aan de VMCE?
Doneer hier
