05-01-2021 | Elk kwartaal stelt de VMCE een artikel uit GAAF! voor direct lezen beschikbaar via deze website. In deze aflevering de uitslag van het wereldwijde onderzoek waaraan de VMCE meewerkte over de onderschatting van de ziektelast van eczeem. De cijfers over de periode 1990-2017 van alle deelnemende landen werden met elkaar vergeleken. Daaruit blijkt dat de ziektelast van constitutioneel eczeem het hoogst scoort van alle huidziekten. De hoogste tijd dus dat er meer aandacht komt voor de psychosociale impact van het hebben van eczeem. We nodigen je uit om dit artikel uit GAAF! online te lezen.
Internationaal wetenschappelijk onderzoek met opzienbarende conclusie
Ziektelast eczeem wordt onderschat
In Nederland komt constitutioneel eczeem veel voor. Ongeveer 400 duizend mensen hebben het. Het komt het meest voor bij kleine kinderen, veelal als mild eczeem. Vanaf het vierde levensjaar neemt het aantal kinderen met eczeem snel af, en nog verder bij het ouder worden. Daarnaast horen we regelmatig dat het aantal mensen met eczeem zou toenemen. De conclusie zou dus kunnen zijn: eczeem is een steeds vaker voorkomende kinderziekte met een lage ziektelast. Maar... is dat ook zo? De VMCE heeft meegewerkt aan een internationale studie die wereldwijd al deze cijfers van 1990-2017 op een rijtje zet.
Vanaf ongeveer 45-50 jaar stijgt het aantal mensen met eczeem weer langzaam, en daarmee ook de ziektelast
De Global Burden of Disease study (GBD) onderzoekt doorlopend hoe vaak ziektes wereldwijd voorkomen en hoeveel ziektelast ze veroorzaken. De studie wordt gefinancierd door de Bill en Melinda Gates Foundation. De ziektelast wordt gerapporteerd per land, regio en continent, en ook per leeftijd en gender. Het gaat hier niet om de individuele ziektelast van iemand met een ziekte, maar om de totale last die een ziekte in een land veroorzaakt. Dat is van belang, bijvoorbeeld voor het organiseren en financieren van de zorg.
Uitgesplitst naar alleen huidziekten scoort constitutioneel eczeem het hoogst van alle huidziekten
De VMCE maakte deel uit van een onderzoekteam dat specifiek heeft gekeken naar de ziektelast van constitutioneel eczeem, wereldwijd, van 1990-2017. Het team bestond naast ondergetekende uit onderzoekers van vier universiteiten: drie in Groot-Brittannië en één in de Verenigde Staten. Die gemeten ziektelast per land bestaat uit twee onderdelen: hoe vaak komt de ziekte voor (percentage van de bevolking) en hoeveel last bezorgt deze ziekte gemiddeld per persoon. Als je dat met elkaar vermenigvuldigt, kom je uit op de totale ziektelast, uitgedrukt in een getal (DALY: Disability Adjusted Life Years).
Resultaten
In 2017 stond constitutioneel eczeem volgens de gegevens wereldwijd op de vijftiende plaats van alle niet-dodelijke ziekten. Uitgesplitst naar alleen huidziekten scoort constitutioneel eczeem het hoogst van alle huidziekten. Daaruit blijkt dat de ziektelast van constitutioneel eczeem nogal wordt onderschat. De drie landen met de hoogste ziektelast door constitutioneel eczeem waren: Zweden, Groot-Brittannië en IJsland. De drie laagst scorenden waren Oezbekistan, Armenië en Tajikistan. Om een idee te geven: Zweden scoorde 326,91 en Tajikistan 85,11. Nederland scoorde hoog met 233,49, wat een tiende plaats opleverde. Waarom de verschillen tussen de landen zo groot zijn, dat weten we nog niet. Mogelijk spelen factoren zoals levensstijl en welvarendheid een rol, mogelijk ook de geografische ligging en het klimaat.
Naar de factor ‘welvarendheid van een land’ hebben we ook daadwerkelijk gekeken, omdat daar voldoende gegevens over zijn. We hebben dat gedaan door te kijken naar het Bruto Binnenlands Product (BBP) van een land en wat de ziektelast is in dat land. Daaruit blijkt dat er inderdaad een relatie is tussen BBP en ziektelast door eczeem, maar die relatie is slechts matig: het BBP verklaart ongeveer 20 procent van het verschil tussen de landen. Dus dat is maar een deel van het verhaal.
Eczeem komt niet steeds vaker voor
Veelal wordt aangenomen dat constitutioneel eczeem steeds vaker zou voorkomen, maar dat is niet het geval. Want we vonden eigenlijk geen verschil tussen de wereldwijde ziektelast door eczeem in 1990 en die in 2017. Het blijft redelijk constant.
Verder wisten we dat eczeem het meest voorkomt in de kinderleeftijd en dan snel afneemt, en daarna verder blijft afnemen. De reden zou zijn dat kinderen ‘er overheen groeien’. Bij ouderen met eczeem zou het zo zijn dat het afweersysteem minder actief wordt, en het eczeem daardoor minder opspeelt. Dat gestaag afnemen in de kinderleeftijd zagen wij ook in de cijfers. Maar we zagen duidelijk dat vanaf ongeveer 45-50 jaar het aantal mensen met eczeem weer langzaam stijgt, en daarmee ook de ziektelast. Waardoor dat komt weten we niet.
Conclusie
Dit wereldwijde onderzoek laat een hoge ziektelast zien door constitutioneel eczeem, de hoogste van alle huidziektes, maar geen toename tussen 1990 en 2017. Uit de studie blijken tevens heel grote verschillen tussen landen, geografische ligging, en ook leeftijdsgroepen. Waarom dat zo is, dat weten we nog niet. Hopelijk wordt dat ooit opgehelderd.
Bernd Arents
> Laughter MR, Maymone MBC, Mashayekhi S, Arents BWM, Karimkhani C, Langan SM, Dellavalle RP, Flohr C. The global burden of atopic dermatitis: lessons from the GBD Study - 1990 to 2017. British Journal of Dermatology 2020 Oct 2. doi: 10.1111/bjd.19580.
© VMCE - GAAF! januari 2021
Een hele GAAF! lezen? Dat kan met dit inkijkexemplaar. Of ontvang GAAF! elk kwartaal door nu lid te worden. Je hebt dan tevens toegang tot het gehele archief van GAAF!, twee informatieve boekjes en zes folders die je meer vertellen over constitutioneel eczeem.
